Vocht – Water
Van oorsprong, is een kat een woestijndier. De lichaamsfysiologie van de wilde kat is watersparend afgestemd. Hun nieren concentreren zich nog steeds op het sparen van lichaamswater uit urine. Katten hebben geen goed ontwikkelde dorstreflex. De kat haalt in de woestijn voor het merendeel (75%) vocht uit haar prooien. De schaarse oases in de woestijn zijn bovendien gevaarlijk, daar een kat een mesopredator is. Met andere woorden een kat is naast een jachtdier ook een prooidier.
Onze huiskat heeft nog steeds weinig dorst, waardoor ze slecht drinken – en ze bovendien vaak (enkel) brokjes krijgen. Het vochtgehalte in brokjes is te verwaarlozen (max. 10%). Daarom wordt droog kattenvoer voor een kat als ‘onnatuurlijk’ gezien.
Een tekort aan vochtopname, leidt tot allerhande medische problemen, in hoofdzaak problemen verband houdend met het urinewegsysteem. Verhoogd risico op vorming en groei van urinekristallen en urinestenen (dr. Richard Goldstein). Toename van ureumafvalproducten in het bloed. Chronische uitdroging resulteert in chronische constipatie. Water vormt 80% van het lichaam van de kat. Uitdrogingsverschijnselen treden al op na één dag zonder vochtopname, 3 dagen zonder vocht is vaak al fataal. Voor een normale vochtbehoefte van een kat, wordt 40 – 60 ml/kg lichaamsgewicht per etmaal gehanteerd.
Verspreid zoveel mogelijk waterbronnen doorheen je woning. Hoge kommen, lage schalen, waterfonteintjes. Bij voorkeur op hoogtes, zoals: het aanrecht, de salontafel, de vensterbank, …enz… Als het even kan, gevuld met verschillende soorten (zoet-)water (uit de kraan, uit flessen, regenwater, water met een smaakje vb met valeriaan, …)
Water is essentieel voor een goede gezondheid en vitaal voor bijna alle lichaamsprocessen die het leven behouden van een kat. Tot 25% van het gewicht van het haar bestaat uit water. Water is erg belangrijk voor de groei van het haar en geeft een boost aan de vitaminen die het haar doen groeien. Dus ook om haar vacht gezond te houden is het van groot belang dat de kat voldoende vocht opneemt.
Vacht
De vacht vertolkt…
De vachtconditie weerspiegelt de fysieke & mentale gezondheid van jouw kat.
Per ras zijn de kleur en textuur van de vacht verschillend. Een vacht bestaat over het algemeen uit een onvervacht en dekhaar. Versleten wolharen laten los bij aanvang van de lente en worden onmiddellijk vervangen door nieuwe, jonge haartjes. Dekharen worden tijdens de zomer vervangen, dit haartje per haartje volgens een bepaald patroon. Dit patroon is voltooid tegen de herfst en op deze manier is de vacht volledig klaar voor de winterrust. Tijdens die rust verslijt de vacht – bij het slijten dreigt het klitgevaar.
Gezonde vacht
Een gezonde, blije, gelukkige kat heeft een glanzende, stralende, weelderige, schone vacht.
Tijdens de zomermaanden ligt de vacht dichter tegen het lichaam aan. Hierdoor kan de warmte via de vacht ontsnappen. In de wintermaanden staan de vachthaartjes meer open. De luchtlaag die hier tussen ontstaat isoleert, houdt de warmte vast en biedt bescherming tegen de koude.
Functies van de vacht
Temperatuurregulatie, communicatie (dikke staart, hanenkam op de rug, …), bescherming van de huid, bescherming tegen de zon, …
Vachtverzorging door de kat
Katten zijn van nature hygiënische dieren die uitstekend in staat zijn zelf voor hun vacht te zorgen. (De vachtproblemen bij een kat, zijn eigenlijk ontstaan door toedoen van de mens.) Een gezonde vitale kat doet aan zelfzorg, door haar vacht schoon door te likken.
Ongezonde vacht
Hierbij denken wij onder andere aan een doffe, broze, vuile vacht. Een vacht die overmatig haarverlies, kale plekken, trage haargroei, abnormale schilfering of korstvorming, kleurverlies, klitten of vilt vertoont. Je kan er dan vanop aan dat de kat niet lekker in haar vel & vacht zit. Door mentale en/of fysieke problemen.
Factoren die de kattenvacht beïnvloeden
Lichaamsbouw – kattenrassen zoals de Pers, Britse Korthaar hebben een korte neus en korte hals dit bemoeilijkt hun zelfzorg.
Stress – zelfs een ogenschijnlijk zelfverzekerde kat kan lijden onder stress.
Verandering in de omgeving – een baby erbij, zijn mens die van levensritme veranderd door een nieuwe job, verbouwing, verhuizen, andere huisdieren …
Parasieten – vlooien, teken, mijten – controleer de vacht geregeld en zorg voor passende bestrijding.
Overgewicht – obesitas kan leiden tot verminderde mobiliteit, dus verminderde of geen zelfzorg
Voeding – een onevenwichtige voeding kan leiden tot vachtproblemen, vb tekort aan Omega 3 vetzuren veroorzaakt roos, met jeuk en krabben in de vacht als gevolg
Activiteit – voldoende beweging is belangrijk voor de vachtconditie
Vocht – voldoende hydratatie is essentieel voor een gezonde huid en vacht
Medische aandoeningen – gebitsproblemen, ontstekingen in de mond, pijn door artrose, allergieën, huidaandoeningen, …
De leeftijd – verminderde mobiliteit en flexibiliteit
Zorg voor de kattenvacht
Controleer dagelijks de vacht van jouw kat, bij voorkeur met jouw vingers. Kan perfect tijdens het aaien of knuffelen. Ontdek je een knoopje of klitje, tracht dit zo vlug mogelijk voorzichtig uit te pluizen met je duim en wijsvinger. Lukt dit niet, gebruik dan het breed getande gedeelte van een metalen combikam. Verkrijgbaar bij “Chapeau” – home-grooming setje met uitleg.
Het is belangrijk om een klitje zo vlug mogelijk te verwijderen, voordat het zich vormt tot een grote(re) klit of erger, een viltplek. Bij klitten en vilt wordt de huid samen getrokken, wat pijn veroorzaakt. Het is ook van groot belang te achterhalen waarom jouw kat een slechte vacht heeft (ref. ‘factoren die de kattenvacht beïnvloeden’)
Overmatig borstelen en/of kammen verstoord de vachtcyclus ernstig en veroorzaakt vachtproblemen. De vacht kan hierdoor in een permanente rui geraken. Ook het gebruik van onjuist materiaal kan ernstige schade toebrengen. Hoe vaak jij jouw kat best kamt of borstelt – daarmee kan ik jou helpen. Dit is ras-en katafhankelijk. Des te beter jij jouw kat kan ondersteunen, des te minder je mijn interventies nodig hebt.
Een kattenwasje versus een kat wassen.
Een kattenwasje: een snelle, kleine vluchtige wasbeurt bij beperkte lichaamsdelen.
Een kat wassen – doen we doorgaans “niet”! Zeer uitzonderlijk kan wassen nodig zijn – laat dit doen door een professional. Wassen en niet of slecht drogen zal de vachtproblemen alleen maar vergroten.
Voeding
Katten eten met hun neus!
De geur van voeding is voor hun één van de belangrijkste prikkels, om te eten. Katten stellen hoge eisen aan hun voeding. Ze zijn uiterste gevoelig, en ruiken minieme verschillen in de samenstelling van hun voeding. Daarnaast speelt ook de structuur van de voeding een grote rol in het acceptatieproces, en natuurlijk ook de smaak. Katten ruiken veel beter dan wij mensen, maar ze proeven veel minder. Ze hebben slechts 500 smaakpapillen. (Wij mensen ruim 9000)
Ad libitum
Katten in het wild hebben dagelijks minstens 12 muizen nodig om aan hun lichamelijke behoeften te voldoen. Katten hebben een kort, maag-en darmstelsel waardoor ze niet zoveel voeding in één keer kunnen verteren. Dat is één van de redenen waarom je een gezonde kat best ad libitum van voer voorziet. Voor katten met een medische afwijking kunnen hier uitzonderingen op worden gemaakt, een katten diëtiste kan u hierin professioneel begeleiden.
Samenstelling
Een kat is een obligate carnivoor. Om te kunnen overleven hebben ze voedingsstoffen nodig die enkel in vlees te vinden zijn. Als er in de natuur één mooi voorbeeld is van een echte vleeseter dan is het wel de kat. Kies ‘compleet voer’, zodat uw kat zeker alle voedingstoffen binnen krijgt die ze nodig heeft. Let daarbij op een voldoende hoog eiwitgehalte van dierlijke oorsprong (38% of meer), vervolgens vetten (16 à 18%) en het koolhydraatgehalte best zo laag mogelijk houden (<12%) .
Natvoer
Natvoer bestaat voor een heel groot deel uit water. Daarom wordt er geadviseerd om een kat zoveel mogelijk natvoer aan te bieden. Bij voorkeur uitsluitend natvoer. Dit sluit het meest aan bij de natuurlijke voedingsbronnen van een (wilde) kat. Brokjes zijn bovendien moeilijker verteerbaar. Als woestijndier heeft de kat geen natuurlijke dorstreflex ontwikkeld, en krijgen katten die enkel droogvoer eten veel te weinig vocht binnen en lopen zo een verhoogd risico op blaas- en nierproblemen, spijsverteringsproblemen en vachtproblemen.
